ในยุคที่ปัญญาประดิษฐ์ (AI) ถูกใช้งานอย่างแพร่หลาย ตั้งแต่การตอบคำถาม การสร้างคอนเทนต์ ไปจนถึงการวิเคราะห์ข้อมูลเชิงลึก เราอาจคาดไม่ถึงว่า “รูปภาพธรรมดา” ก็สามารถซ่อนภัยคุกคามไซเบอร์ที่ร้ายแรงได้
ล่าสุด ทีมนักวิจัยจาก Trail of Bits ได้เปิดเผยช่องโหว่รูปแบบใหม่ที่อาจพลิกโฉมการโจมตี AI พวกเขาพบว่าการ “ย่อขนาดรูปภาพ” (Image Scaling) ซึ่งเป็นขั้นตอนพื้นฐานที่ระบบ AI มักทำโดยอัตโนมัติ สามารถถูกใช้เป็นอาวุธไซเบอร์ได้
การโจมตีทำงานอย่างไร?
เทคนิคนี้เรียกว่า Image Scaling Attack โดยเริ่มจากการสร้างภาพความละเอียดสูงที่ดูเหมือนภาพธรรมดาทั่วไป แต่แฝง “คำสั่งอันตราย” (Malicious Prompt) ไว้ในพิกเซลที่มองไม่เห็น เมื่อภาพถูกอัปโหลดเข้าสู่ระบบ AI แบบ Multimodal ระบบจะย่อขนาดภาพเพื่อประมวลผล สัญญาณรบกวนที่ถูกซ่อนจะถูกบีบอัดและแปลงเป็นข้อความที่ AI เข้าใจได้ คำสั่งที่ซ่อนอยู่จึงถูกปลดปล่อยออกมาโดยไม่รู้ตัว
พูดง่ายๆ คือ ภาพใหญ่ที่ดูปกติ เมื่อถูกย่อเล็กลง จะเผย “คำสั่งแฝง” ที่ถูกออกแบบมาเพื่อบงการ AI (ดูภาพตัวอย่างด้านล่าง)
ผลกระทบที่ตามมา
หากคำสั่งอันตรายถูกกระตุ้นขึ้นมา มันสามารถทำให้ AI:
- ขโมยข้อมูล: เปิดเผยข้อมูลส่วนตัวหรือข้อมูลจากผู้ใช้รายอื่น
- สร้างเนื้อหาที่เป็นอันตราย: ผลิตข่าวปลอม สแปม หรือแม้กระทั่งโค้ดอันตราย
- ทำงานผิดพลาด: ตอบสนองเพี้ยน หรือปฏิเสธการให้บริการ
เพื่อพิสูจน์แนวคิดนี้ ทีมนักวิจัยได้สร้างเครื่องมือที่ชื่อ Anamorpher เพื่อสาธิตวิธีสร้างภาพโจมตีดังกล่าว แสดงให้เห็นว่าภัยคุกคามนี้สามารถเกิดขึ้นจริง ไม่ใช่แค่ทฤษฎี
ผู้ใช้งานควรป้องกันอย่างไร?
แม้การแก้ไขที่ต้นเหตุจะเป็นหน้าที่ของผู้พัฒนา AI แต่ผู้ใช้ก็สามารถลดความเสี่ยงได้ด้วย:
- อย่าแชร์ข้อมูลที่ละเอียดอ่อนกับ AI เช่น รหัสผ่าน เลขบัตรประชาชน ข้อมูลบัตรเครดิต หรือความลับทางธุรกิจ
- ระวังการใช้งานรูปภาพ เลือกใช้ภาพที่ถ่ายเองหรือมาจากแหล่งที่เชื่อถือได้ หลีกเลี่ยงการอัปโหลดภาพจากแหล่งที่ไม่น่าไว้ใจ
- จำไว้ว่า AI คือเครื่องมือ ไม่ใช่เพื่อนสนิท ใช้ด้วยความระมัดระวัง อย่าเชื่อหรือฝากความลับทั้งหมด
- ติดตามข่าวสารด้านความปลอดภัยไซเบอร์ เพื่อรู้เท่าทันและปรับตัวทันกับภัยคุกคามใหม่ๆ และอย่าลืมกดติดตาม RealSmart Academy เพื่อรับข้อมูลและบทความอัปเดตก่อนใคร
การค้นพบ Image Scaling Attack เป็นสัญญาณเตือนว่า เทคโนโลยีที่ก้าวหน้า นำมาซึ่งภัยคุกคามที่ซับซ้อนขึ้นเช่นกัน สิ่งสำคัญที่สุดคือ “การตระหนักรู้” และ “การใช้งานอย่างมีสติ” ซึ่งจะกลายเป็นเกราะป้องกันที่ดีที่สุดของเราในโลกดิจิทัลยุคนี้
ถ้าอ่านมาถึงตรงนี้แล้ว คุณเองอาจกำลังสงสัยว่า…แล้วเราจะปรับตัวสู่ยุค AI Transformation ได้ยังไง? 😊 ลองมาร่วมเรียนรู้ไปด้วยกันในหลักสูตรสุดเข้มข้น Real AI Leader รุ่น 3 ของเราเพื่อเสริมทักษะและความพร้อมให้ทันก่อนใคร
ที่มา: Trail of Bits Blog – Weaponizing Image Scaling Against Production AI Systems (อ่านเพิ่มเติมได้ที่ Trail of Bits)